راهنمای کامل انتخاب روغن موتور مناسب

انتخاب روغن موتور مناسب، یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که مالکان خودرو باید اتخاذ کنند. این انتخاب به طور مستقیم بر عملکرد، طول عمر و کارایی موتور تاثیرگذار است. عوامل متعددی در انتخاب روغن موتور مناسب دخیل هستند که در ادامه به بررسی هر یک می‌پردازیم.

1. ویسکوزیته (گرانروی) روغن

ویسکوزیته یا گرانروی، به مقاومت سیال در برابر جاری شدن اشاره دارد. ویسکوزیته روغن موتور، تعیین‌کننده سهولت جریان‌یابی آن در دماهای مختلف است. انتخاب ویسکوزیته مناسب، به عواملی همچون دمای محیطی که خودرو در آن کار می‌کند، نوع موتور (بنزینی یا دیزلی)، میزان سایش قطعات و فصل سال بستگی دارد. ویسکوزیته روغن معمولاً با نماد SAE مشخص می‌شود. برای مثال، 5W-30 نشان‌دهنده روغن‌هایی است که در دماهای پایین (5W) روان‌تر و در دماهای بالا (30) غلیظ‌تر هستند.

2. شاخص کیفیت روغن (API)

سازمان نفت آمریکا (API) استانداردهایی را برای روغن‌های موتور تعیین کرده است که با حروف S (بنزینی) و C (دیزلی) و یک حرف یا عدد بعد از آن مشخص می‌شوند. هرچه حرف یا عدد بعد از S یا C بالاتر باشد، کیفیت روغن نیز بالاتر است. برای مثال، روغن‌های SN برای موتورهای بنزینی جدیدتر مناسب‌تر هستند.

3. نوع روغن پایه

روغن‌های پایه، اساس روغن موتور را تشکیل می‌دهند و به سه دسته معدنی، نیمه‌سنتتیک و سنتتیک تقسیم می‌شوند. روغن‌های معدنی از نفت خام تصفیه می‌شوند، روغن‌های نیمه‌سنتتیک ترکیبی از روغن‌های معدنی و سنتتیک هستند و روغن‌های سنتتیک از مواد شیمیایی ساخته می‌شوند. روغن‌های سنتتیک به دلیل پایداری حرارتی و اکسیداسیونی بالاتر، عملکرد بهتری دارند.

4. شرایط آب و هوایی

شرایط آب و هوایی تاثیر قابل توجهی بر انتخاب ویسکوزیته روغن دارد. در مناطق سردسیر، روغن‌هایی با ویسکوزیته پایین‌تر (عدد اول در نماد SAE) مناسب‌تر هستند تا در هنگام استارت سرد موتور، روانکاری به خوبی انجام شود. در مناطق گرمسیر، روغن‌هایی با ویسکوزیته بالاتر (عدد دوم در نماد SAE) مناسب‌تر هستند تا در دماهای بالا از موتور محافظت کنند.

5. نوع موتور

نوع موتور (بنزینی یا دیزلی)، حجم موتور، تعداد سیلندرها و فناوری‌های مورد استفاده در موتور، همگی بر انتخاب روغن موتور تاثیرگذار هستند. برخی از موتورها به روغن‌های با مشخصات خاصی نیاز دارند.

6. کاربری خودرو

کاربری خودرو نیز در انتخاب روغن موتور موثر است. خودروهایی که در شرایط سخت کاری مانند حمل بار سنگین یا مسابقه استفاده می‌شوند، به روغن‌هایی با کیفیت بالاتر و مقاومت بیشتر نیاز دارند.

7. توصیه سازنده خودرو

توصیه سازنده خودرو در دفترچه راهنمای خودرو، مهم‌ترین عامل در انتخاب روغن موتور است. سازنده خودرو، با توجه به مشخصات فنی موتور، روغن مناسبی را برای خودرو توصیه می‌کند.

مطالعه بیشتر: علت روغن سوزی موتور ماشین + پیشگیری از روغن سوزی خودرو

روغن موتور، مایعی حیاتی است که وظیفه روانکاری قطعات متحرک موتور، خنک‌سازی، انتقال حرارت و تمیز نگه داشتن قطعات داخلی را بر عهده دارد. مشخصات روغن موتور از جمله ویسکوزیته، شاخص کیفیت API، نوع روغن پایه و افزودنی‌های موجود در آن، بر عملکرد و طول عمر موتور تاثیرگذار است. از سوی دیگر، خودروهایی مانند زانتیا به روغن هیدرولیک مخصوصی به نام LHM نیاز دارند. روغن LHM اصلی و روغن LHM ماورکس از جمله نمونه‌های شناخته شده این نوع روغن هستند. این روغن‌ها برای روانکاری سیستم تعلیق هیدرولیک، فرمان و سایر اجزای هیدرولیکی این خودروها طراحی شده‌اند. خرید روغن LHM اصلی و اطمینان از کیفیت آن، برای حفظ عملکرد صحیح سیستم هیدرولیک زانتیا بسیار مهم است. استفاده از روغن هیدرولیک زانتیا ماورکس به عنوان جایگزینی برای روغن LHM اصلی نیز در برخی موارد امکان‌پذیر است.

انتخاب روغن موتور مناسب، گامی حیاتی در مراقبت از خودرو است. برای انتخاب بهترین گزینه، ابتدا به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده و مشخصات فنی دقیق موتور، از جمله ویسکوزیته و استانداردهای کیفی توصیه شده را بررسی کنید. سپس، با توجه به نوع موتور (بنزینی یا دیزلی)، شرایط آب و هوایی، میزان کارکرد خودرو و نوع روغن پایه (معدنی، نیمه سنتتیک یا سنتتیک)، روغن مناسب را انتخاب کنید. فراموش نکنید که علاوه بر نوع روغن پایه، افزودنی‌های موجود در روغن نیز در عملکرد آن تاثیرگذار هستند. برای خودروهایی مانند زانتیا که از سیستم تعلیق هیدرولیک استفاده می‌کنند، استفاده از روغن هیدرولیک LHM مانند روغن LHM ماورکس الزامی است. این روغن‌ها برای روانکاری سیستم تعلیق هیدرولیک، فرمان و سایر اجزای هیدرولیکی این خودروها طراحی شده‌اند. در نهایت، برای اطمینان از انتخاب صحیح، بهتر است با یک مکانیک متخصص مشورت کنید.

با رعایت نکات زیر، می‌توانید از عملکرد صحیح موتور خود اطمینان حاصل کرده و عمر آن را افزایش دهید.

• توجه به دفترچه راهنمای خودرو: دفترچه راهنمای خودرو، اطلاعات دقیقی در مورد نوع روغن مناسب، حجم مورد نیاز و فاصله زمانی تعویض ارائه می‌دهد. رعایت این دستورالعمل‌ها، عمر مفید موتور را افزایش می‌دهد.
• انتخاب روغن مناسب: با توجه به نوع موتور (بنزینی یا دیزلی)، شرایط آب و هوایی و میزان کارکرد خودرو، روغن موتور مناسب را انتخاب کنید. از روغن‌های با کیفیت و استانداردهای روز استفاده کنید.
• تعویض همزمان فیلتر روغن: فیلتر روغن وظیفه تصفیه روغن و جلوگیری از ورود آلودگی‌ها به موتور را بر عهده دارد. به همین دلیل، همزمان با تعویض روغن، فیلتر روغن را نیز تعویض کنید.
• انتخاب مکان مناسب: برای تعویض روغن، مکانی مسطح و تمیز را انتخاب کنید تا از آلودگی روغن جلوگیری شود.
• بررسی سطح روغن پس از تعویض: پس از اتمام کار، سطح روغن را با استفاده از گیج روغن بررسی کرده و در صورت نیاز، روغن اضافه کنید.
• توجه به علائم هشداردهنده: به علائمی مانند روشن شدن چراغ روغن، کاهش قدرت موتور، افزایش مصرف سوخت و صداهای غیرعادی موتور توجه کنید. این علائم ممکن است نشان‌دهنده نیاز به تعویض زودتر روغن باشند.
• مراجعه به مکانیک متخصص: در صورت عدم اطمینان، بهتر است تعویض روغن را به یک مکانیک متخصص بسپارید.

سخن پایانی

انتخاب روغن موتور مناسب، کلیدی برای حفظ کارایی و طول عمر موتور خودرو است. عوامل متعددی از جمله ویسکوزیته، شاخص کیفیت، نوع روغن پایه، شرایط آب و هوایی و توصیه سازنده در این انتخاب موثرند. خودروهایی مانند زانتیا با سیستم تعلیق هیدرولیک، نیازمند روغن هیدرولیک مخصوصی همچون روغن LHM ماورکس هستند. با در نظر گرفتن تمام این عوامل و مشورت با یک مکانیک متخصص، می‌توان روغن موتور مناسب را انتخاب کرد و از عملکرد بهینه موتور اطمینان حاصل کرد. تعویض به موقع روغن و فیلتر روغن، همراه با توجه به علائم هشداردهنده، از دیگر نکات مهم در مراقبت از موتور هستند.