آب رادیاتور یکی از اجزای مهم سیستم خنک کننده خودرو است که وظیفه اصلی آن جذب و انتقال حرارت از موتور به خارج از خودرو می باشد. موتور در حین کارکردن دمای بالایی تولید می کند و اگر این حرارت کنترل نشود، می تواند باعث آسیب به اجزای موتور شود. آب رادیاتور که به صورت ترکیبی از آب و ضد یخ یا ضد جوش است، جریان حرارت را جذب کرده و به رادیاتور منتقل می کند.
در رادیاتور، این حرارت به وسیله عبور هوا و جریان آب کاهش می یابد و سپس آب خنک شده دوباره به موتور برمی گردد. استفاده از آب مناسب در سیستم رادیاتور باعث افزایش عمر مفید موتور، کاهش مصرف سوخت، و جلوگیری از خرابی های ناگهانی در سیستم خنک کننده می شود.
بیشتر بخوانید: استعلام قیمت و خرید روغن lhm اصلی
علت کم شدن آب رادیاتور
کم شدن آب رادیاتور می تواند ناشی از دلایل مختلفی باشد که اگر به موقع شناسایی و رفع نشود، ممکن است به موتور آسیب برساند. در ادامه دلایل اصلی کم شدن آب رادیاتور و توضیحات مربوط به هر کدام آورده شده است:
نشت آب در سیستم خنک کننده
نشت یکی از دلایل اصلی کاهش آب رادیاتور است. این نشت می تواند در نقاط مختلفی مانند رادیاتور، شیلنگ ها، پمپ آب یا ترموستات رخ دهد. با گذشت زمان، اتصالات شل شده یا ترک خورده و باعث نشت آب می شوند. همچنین، خوردگی یا زنگ زدگی در قطعات فلزی سیستم نیز می تواند نشت را تشدید کند.
خرابی درب رادیاتور
درب رادیاتور دارای سوپاپی است که فشار داخل سیستم خنک کننده را کنترل می کند. اگر این درب آسیب ببیند یا سوپاپ آن به درستی کار نکند، آب رادیاتور ممکن است به آرامی از سیستم خارج شود. فشار نامناسب همچنین باعث ایجاد جوش در آب رادیاتور می شود و به تبع آن سطح آب کاهش می یابد.
تبخیر آب به دلیل گرمای زیاد موتور
وقتی موتور بیش از حد گرم می شود، آب رادیاتور ممکن است تبخیر شود، به خصوص اگر از ضد یخ و ضد جوش مناسب استفاده نشده باشد. در این شرایط، تبخیر آب باعث کم شدن سطح آب رادیاتور می شود. گرمای بیش از حد نیز می تواند به دلیل مشکلاتی مانند خرابی ترموستات یا عدم عملکرد مناسب فن خنک کننده باشد.
خرابی یا نشتی در پمپ آب
پمپ آب وظیفه گردش آب را در سیستم خنک کننده بر عهده دارد. اگر این پمپ دچار نشتی یا خرابی شود، آب به درستی جریان نمی یابد و در نتیجه سطح آب رادیاتور کاهش می یابد. همچنین، این مشکل می تواند باعث افزایش دمای موتور شود که خود عاملی برای تبخیر آب است.
وجود هوا در سیستم خنک کننده
ورود هوا به سیستم خنک کننده می تواند باعث ایجاد حباب های هوا شود که جریان آب را مختل می کند. این اختلال در جریان آب باعث کاهش عملکرد سیستم خنک کننده و افزایش دمای موتور می شود. همچنین، وجود هوا در سیستم می تواند به طور مستقیم باعث کم شدن سطح آب رادیاتور شود. زیرا در بعضی مواقع آب از طریق نواحی هوادار شده به بیرون نشت می کند.
نشتی در واشر سرسیلندر
واشر سرسیلندر قطعه ای است که محفظه احتراق موتور را از کانال های آب جدا می کند. اگر واشر سرسیلندر دچار خرابی یا سوختگی شود، آب می تواند وارد محفظه احتراق شود و تبخیر گردد. این مشکل، که به واشر زدن معروف است. علاوه بر کاهش آب رادیاتور، باعث تولید بخار سفید در اگزوز و افت عملکرد موتور نیز می شود.
استفاده از آب نامناسب
استفاده از آب شیرین (بدون ضد یخ و ضد جوش) در سیستم رادیاتور می تواند به مرور زمان باعث خوردگی و زنگ زدگی قطعات فلزی سیستم شود. این خوردگی ها به نوبه خود باعث ایجاد نشت در سیستم و کاهش آب رادیاتور می شوند. علاوه بر این، آب شیرین به سرعت تبخیر می شود و به اندازه کافی قادر به انتقال حرارت نیست.
مشکلات مربوط به ترموستات
ترموستات وظیفه کنترل دمای موتور را دارد و در دمای خاصی باز و بسته می شود. اگر ترموستات خراب شود و در حالت بسته باقی بماند، آب در سیستم خنک کننده جریان نمی یابد و موتور بیش از حد گرم می شود. این گرما می تواند باعث تبخیر آب رادیاتور شود و در نتیجه سطح آب کاهش یابد.
نشتی در رادیاتور بخاری
سیستم بخاری خودرو نیز به رادیاتور متصل است و برای گرم کردن داخل کابین از آب رادیاتور استفاده می کند. اگر رادیاتور بخاری یا شیلنگ های آن دچار نشت شوند، آب رادیاتور به مرور زمان کم می شود. معمولا در این حالت، داخل خودرو بوی ضد یخ می دهد و ممکن است روی کفپوش های داخل خودرو آب مشاهده شود.
سوراخ شدن یا ترک در رادیاتور
رادیاتور به دلیل قرار گرفتن در معرض گرما و سرما و همچنین ضربات مکانیکی ممکن است دچار سوراخ یا ترک شود. این سوراخ ها یا ترک ها باعث نشت آب به خارج از سیستم می شود که یکی از رایج ترین دلایل کاهش آب رادیاتور است.
کاهش سطح آب رادیاتور ممکن است ناشی از یکی یا چندین عامل از موارد بالا باشد. تشخیص به موقع و رفع مشکلات سیستم خنک کننده می تواند از آسیب های جدی به موتور جلوگیری کند و کارایی و عمر مفید خودرو را افزایش دهد.
علائم کم شدن آب رادیاتور
کم شدن آب رادیاتور می تواند باعث بروز علائم مختلفی در خودرو شود. برخی از علائم اصلی کمبود آب در رادیاتور عبارتند از:
- بالا رفتن دمای موتور
- بخار یا دود از کاپوت خودرو
- کاهش عملکرد سیستم گرمایشی خودرو
- نشت مایعات زیر خودرو
- روشن شدن چراغ چک موتور
- بخار سفید از اگزوز
- بوی ضد یخ در کابین خودرو
- صدای غیرعادی از موتور
در صورت مشاهده هر کدام از این علائم، بهتر است در اسرع وقت سطح آب رادیاتور را بررسی کنید. از سلامت سیستم خنک کننده مطمئن شوید تا از آسیب های جدی به موتور جلوگیری شود.
راه های جلوگیری از کم شدن آب رادیاتور
برای جلوگیری از کم شدن آب رادیاتور و حفظ سلامت موتور خودرو، باید به نگهداری و بررسی منظم سیستم خنک کننده توجه داشت. سیستم خنک كننده وظیفه مهمی در کنترل دمای موتور و جلوگیری از آسیب های حرارتی بر عهده دارد و کمبود آب یا ضدیخ در آن می تواند موجب افزایش دمای موتور، جوش آوردن و حتی آسیب های جدی به قطعات مختلف موتور شود.
با رعایت راه های پیشگیری و نگهداری صحیح، می توان از کاهش آب رادیاتور و مشکلات احتمالی آن جلوگیری کرد. این راهکارها شامل استفاده از مایعات با کیفیت، بررسی دوره ای سطح آب و ضدیخ، اطمینان از سلامت قطعات سیستم خنک کننده مانند ترموستات، پمپ آب و رادیاتور و تعویض به موقع شیلنگ ها و درب رادیاتور است.
بیشتر بخوانید: سیستم تعلیق دو جناغی چیست و چه کاربردی دارد؟
آیا کم شدن آب رادیاتور ماشین طبیعی است؟
در حالت ایده آل، سطح آب رادیاتور نباید به طور چشمگیری کاهش یابد؛ چرا که سیستم خنک کننده به گونه ای طراحی شده که با کمترین نیاز به نگهداری، دمای موتور را کنترل کند. اما کاهش جزئی سطح آب، آن هم در بازه های زمانی طولانی، ممکن است طبیعی و ناشی از تبخیر تدریجی مایعات در دمای بالا باشد. با این حال، کاهش مداوم یا بیش از حد آب رادیاتور می تواند به دلیل وجود مشکلاتی در سیستم خنک کننده باشد که نیازمند بررسی دقیق است.
برخی از دلایل غیر طبیعی کاهش آب شامل نشتی در شیلنگ ها، درب رادیاتور یا پمپ آب و حتی خرابی ترموستات یا واشر سرسیلندر است که باعث نشت آب به داخل محفظه احتراق می شود. این شرایط می توانند خطراتی جدی را برای سلامت موتور ایجاد کنند و اگر به موقع شناسایی و رفع نشوند، ممکن است به آسیب های سنگین و پرهزینه در موتور منجر شوند.
اگر آب رادیاتور کم باشد چه میشود؟
کمبود آب در رادیاتور می تواند به طور جدی به عملکرد موتور خودرو آسیب بزند. در صورت بی توجهی به آن، منجر به هزینه های بالای تعمیراتی شود. سیستم خنک کننده خودرو با استفاده از جریان آب و ضدیخ در رادیاتور، دمای موتور را کنترل کرده و از افزایش بیش از حد دما جلوگیری می کند. هنگامی که سطح آب رادیاتور پایین تر از حد مطلوب قرار می گیرد. این سیستم نمی تواند به درستی حرارت تولید شده در موتور را از بین ببرد. در نتیجه، دمای موتور به سرعت بالا می رود و موتور به مرحله ی خطرناکی از گرم شدن می رسد.
در صورت کمبود آب رادیاتور، ممکن است علائم مختلفی ظاهر شوند که هشداری برای راننده محسوب می شوند؛ اگر این وضعیت ادامه یابد، احتمال آسیب دیدن قطعات حساس موتور، مانند واشر سرسیلندر و بلوک موتور، افزایش می یابد. این نوع آسیب ها معمولا هزینه بر هستند و می توانند خودرو را برای مدت طولانی از کار بیاندازند.
اگر آب رادیاتور زیاد باشد چه میشود؟
افزایش بیش از حد آب در رادیاتور خودرو ممکن است در نگاه اول یک مشکل جدی به نظر نرسد. اما می تواند به بروز مسائل مختلفی در سیستم خنک کننده و حتی موتور خودرو منجر شود. سیستم خنک کننده به گونه ای طراحی شده است که مقدار معینی از آب و ضد یخ را در خود جای دهد تا بتواند به طور موثر دمای موتور را کنترل کند. وقتی آب بیش از حد در رادیاتور وجود داشته باشد، این تعادل به هم می خورد و به مرور ممکن است به اجزای داخلی موتور و سیستم خنک کننده آسیب وارد شود.
یکی از پیامدهای آب بیش از حد در رادیاتور، افزایش فشار در سیستم خنک کننده است. در این حالت، آب اضافی به دلیل افزایش دما و انبساط نیاز به فضا برای گسترش دارد. اگر فضایی برای این انبساط وجود نداشته باشد، فشار اضافی به رادیاتور، شیلنگ ها و اتصالات وارد می شود. در این صورت می تواند باعث نشت مایع خنک کننده یا حتی پارگی شیلنگ ها و خرابی درب رادیاتور شود. این موضوع علاوه بر کاهش کارایی سیستم خنک کننده، خطر جوش آوردن موتور را نیز افزایش می دهد.
